પૌરાણિક કથા અનુસાર, એક વખત ત્રિપુરાસુર રાક્ષસે પોતાના આતંકથી માનવ સહિત દેવી-દેવતાઓ અને મુનિઓને પરેશાન કરી દીધા હતા, તેની દુર્ઘટનાને કારણે, દરેક વ્યક્તિ દુ:ખ ભોગવી રહી હતી. પછી બધા દેવગણોએ શિવને તે રાક્ષસનો અંત લાવવા વિનંતી કરી. જે બાદ ભગવાન શિવે ત્રિપુરાસુર રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. આ સુખમાં બધા દેવતાઓ આ વાતથી ખૂબ પ્રસન્ન થયા અને પોતાની નગરી કાશીમાં આવીને શિવનો આભાર વ્યક્ત કર્યો. દેવતાઓએ કાશીમાં અનેક દીવડા પ્રગટાવીને ખુશીની ઉજવણી કરી હતી. જે દિવસે આ ઘટના બની તે કાર્તિક મહિનાની પૂર્ણિમાની તારીખ હતી. આ જ કારણ છે કે કાશીમાં આજે પણ દર વર્ષે કાર્તિક મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે દિવાળી મનાવવામાં આવે છે.

દેવ દિવાળી એટલે કે કાર્તિક પૂર્ણિમાના દિવસે ગંગા નદીમાં સ્નાન કર્યા બાદ 11 દીવા દાન કરો. ત્યારબાદ નદી કિનારે સ્થિત મંદિરમાં પૂજા-અર્ચના કરીને ઘરે પરત ફરો. ઘરે જઈને મંદિરમાં માતા તુલસીનું વાસણ અને ઘીનો દીવો પ્રગટાવો. આમ કરવાથી માતા લક્ષ્મી પ્રસન્ન થશે.

દેવ દિવાળીનાં દિવસે ઘરે ઘી કે સરસવનાં તેલનાં 11 દીવા પ્રગટાવો. સૌ પ્રથમ માટીનો દીવો માતા તુલસી પાસે રાખવો. આ પછી, ઘરના દરવાજાની બહાર દીવો મૂકો. બાકીના 9 દીવડા મંદિરમાં રાખી મૂકો. આ પછી વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામ અને લક્ષ્મી ચાલીસાનો પાઠ કરો. આમ કરવાથી તમારું ભાગ્ય સમૃદ્ધ થશે અને ઘરમાં માતા લક્ષ્મીનો વાસ થશે.

દેવ દિવાળી નિમિત્તે ઘરની નજીકના મંદિરમાં જઈને તમારી આરાધ્યતાની પૂજા કરો. મંત્રોચ્ચાર કરતી વખતે મંદિરમાં તમારા આરાધ્યને દીવો બતાવો. પછી કોઈ ગરીબ કે જરૂરિયાતમંદને ધન કે અનાજનું દાન કરો. આમ કરવાથી તમારા ઘરની આર્થિક પ્રગતિ થશે અને તમે જીવનમાં ઘણી પ્રગતિ કરશો.