‘ન્યાયતંત્ર અહીં વિપક્ષની ભૂમિકા નિભાવવા માટે નથી’: ભૂતપૂર્વ ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ
akshay 
સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટીએ કોચિંગ સેન્ટરો દ્વારા જારી કરવામાં આવતી ભ્રામક જાહેરાતો પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે નવી માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે. આ માર્ગદર્શિકાઓનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓને જાહેરાતો દ્વારા ગેરમાર્ગે દોરતી કોઈપણ પ્રકારની છેતરપિંડીથી બચાવવાનો છે.આ દિશાનિર્દેશો તૈયાર કરવા માટે, એક સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી જેમાં સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી, ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પર્સોનલ એન્ડ ટ્રેનિંગ, શિક્ષણ મંત્રાલય, લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી નેશનલ એકેડેમી ઓફ એડમિનિસ્ટ્રેશન, નેશનલ લો યુનિવર્સિટી (NLU) દિલ્હી, કાયદાકીય સંસ્થાઓ અને ઉદ્યોગ સંસ્થાઓના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે. આ સમિતિએ નિર્ણય લીધો છે કે કોચિંગ સેન્ટરો દ્વારા જારી કરવામાં આવતી જાહેરાતોમાં વિદ્યાર્થીઓને ગેરમાર્ગે દોરતા હોય તેવા દાવાઓ ન હોવા જોઈએ.હવે આ દિશાનિર્દેશોનું પાલન તમામ કોચિંગ સેન્ટરો માટે ફરજિયાત રહેશે. જો કોઈ કોચિંગ સેન્ટર આ નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરશે તો તેની સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
-> આવી જાહેરાતો પર પ્રતિબંધ રહેશે :- પરીક્ષામાં રેન્કિંગની ગેરંટી , નોકરી અપાવવાના વચનો. શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં બાંયધરીયુક્ત પ્રવેશ અથવા પ્રમોશન સંબંધિત તમામ જાહેરાતો પર હવે પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
-> કોચિંગ સેન્ટરના વધુ પડતા વખાણ કરવા પર :- કોચિંગ સંસ્થાઓએ યોગ્યતાઓને અતિશયોક્તિ કર્યા વિના તેમના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, સંસાધનો અને સુવિધાઓનું સચોટ વર્ણન કરવું જોઈએ.
-> વિદ્યાર્થીઓની સફળતાની વાતો :- જ્યાં સુધી વિદ્યાર્થીઓની લેખિત પરવાનગી ન મળે ત્યાં સુધી કોચિંગ સેન્ટર તેમના નામ, ફોટો અથવા તેમના દ્વારા મેળવેલા કોઈપણ પ્રમાણપત્રનો ઉપયોગ જાહેરાતમાં કરી શકશે નહીં અને આ સંમતિ પણ વિદ્યાર્થીની કોઈપણ પરીક્ષામાં પસંદગી પામ્યા પછી લેવામાં આવશે.
-> જાહેરાતોમાં પારદર્શિતા હોવી જોઈએ :- કોચિંગ સેન્ટરોએ જાહેરાતમાં વિદ્યાર્થીના ફોટોગ્રાફ સાથે નામ, રેન્ક અને કોર્સ જેવી મહત્વની માહિતી આપવાની રહેશે. તે કોર્સ માટે સફળ વિદ્યાર્થીએ કેટલી ફી ચૂકવી તેનો પણ ઉલ્લેખ કરવો પડશે. વિદ્યાર્થીઓ ફાઈન પ્રિન્ટ દ્વારા ગેરમાર્ગે ન દોરાય તે માટે આ તમામ માહિતી મોટા અક્ષરોમાં આપવાની રહેશે.
-> બેઠકોની અછત, સમય ઓછો છે, આજે જ પ્રવેશ લો જેવી જાહેરાતો પર પણ નજર રાખવામાં આવશે :- કોચિંગ સેન્ટરો પણ આવી જાહેરાતો બહાર પાડતા પહેલા સંપૂર્ણ પારદર્શિતા જાળવશે જેમાં ઓછી બેઠકો અથવા ઓછો સમય કહીને વિદ્યાર્થીઓને જલ્દી પ્રવેશ લેવા દબાણ કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે.
-> કોચિંગ સેન્ટરોએ નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઈન સાથે જોડાવું પડશે :- દરેક કોચિંગ સેન્ટરને નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઈન સાથે લિંક કરવું પડશે જે વિદ્યાર્થીઓને ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતો અને અન્યાયી વેપાર પ્રથાઓ વિશે માહિતી આપવા અથવા ફરિયાદ નોંધાવવાનું સરળ બનાવશે.
-> માર્ગદર્શિકાનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ કેવા પ્રકારની કાર્યવાહી થઈ શકે છે? :- જો કોઈ કોચિંગ સેન્ટર આ દિશાનિર્દેશોનું ઉલ્લંઘન કરશે તો તેની સામે ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ 2019ની જોગવાઈઓ હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. સેન્ટ્રલ ઓથોરિટી પાસે દંડ લાદવા, જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવા અને આવી ભ્રામક પ્રથાઓની ઘટનાઓને રોકવા સહિત અપરાધીઓ સામે કડક પગલાં લેવાની સંપૂર્ણ સત્તા હશે.આ માર્ગદર્શિકાઓનો ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓનું શોષણ અટકાવવાનો છે અને એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે વિદ્યાર્થીઓને ખોટા વચનો અને ખોટા પ્રમોશનની મદદથી ગેરમાર્ગે દોરવામાં ન આવે અથવા વિદ્યાર્થીઓ પર કોચિંગ સંસ્થાને સમર્થન આપવા માટે અયોગ્ય દબાણ ન આવે.
