પ્રદુષણનો સામનો કરવા દિલ્હી સરકારે કરી કૃત્રિમ વરસાદની માંગ, CPCBએ કહ્યું શક્ય નથી

દિલ્હી સરકાર રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં વાયુ પ્રદૂષણનો સામનો કરવા માટે કૃત્રિમ વરસાદની માંગ કરી રહી છે. આ માટે દિલ્હીના પર્યાવરણ મંત્રી ગોપાલ રાયે કેન્દ્રીય પર્યાવરણ મંત્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવને પત્ર પણ લખ્યો છે. પરંતુ, સેન્ટ્રલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (CPCB) એ કહ્યું છે કે કૃત્રિમ વરસાદ શક્ય નથી.IIT કાનપુરના ક્લાઉડ સીડિંગ પ્રસ્તાવ પર, CPCBએ કહ્યું કે હવામાં અપૂરતા ભેજ અને વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સથી પ્રભાવિત પૂર્વ-અસ્તિત્વમાં રહેલા વાદળો પર નિર્ભરતાને કારણે ક્લાઉડ સીડિંગ શક્ય નથી.સીપીસીબીએ જણાવ્યું હતું કે ઉત્તર ભારતમાં, શિયાળાની ઋતુમાં વાદળો ઘણીવાર પશ્ચિમી વિક્ષેપથી પ્રભાવિત થાય છે, અને હવામાં ભેજનું પ્રમાણ ઓછું રહે છે, જેનાથી વાદળોની સીડિંગની શક્યતા મર્યાદિત થઈ જાય છે.

-> સીપીસીબીએ કહ્યું કે તે ખૂબ મોંઘું પણ છે :- એક અંદાજ મુજબ પ્રસ્તાવિત પ્રયોગ માટે આશરે 3 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થવાની ધારણા છે. બોર્ડનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે દિલ્હી સરકાર કૃત્રિમ વરસાદ કરવા માટે કેન્દ્ર પાસેથી સતત મંજૂરી માંગી રહી છે. ગોપાલ રાયે કેન્દ્રીય મંત્રીને આ અંગે વિચાર કરવા અને બેઠક બોલાવવાનો અનુરોધ કર્યો છે.

-> દરમિયાન, સીપીસીબીએ જણાવ્યું હતું કે પ્રસ્તાવિત પ્રયોગનો અંદાજિત ખર્ચ 3 કરોડ રૂપિયા હશે :- દરખાસ્ત 100 ચોરસ કિલોમીટરના લઘુત્તમ કવરેજ વિસ્તારને આવરી લે છે અને તેમાં પાંચ ફ્લાઇટ્સ એટલે કે ક્લાઉડ સીડિંગ પ્રયાસો સામેલ છે. દરખાસ્તના ભાગ રૂપે, 8 નવેમ્બર 2023 ના રોજ IIT કાનપુરના ડૉ. મનિન્દ્ર અગ્રવાલ અને તેમની ટીમ દ્વારા દિલ્હી સરકારને એક રજૂઆત કરવામાં આવી હતી.પ્રેઝન્ટેશનમાં સંરક્ષણ, ગૃહ અને પર્યાવરણ સહિત 12 મુખ્ય એજન્સીઓની ભાગીદારી પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો. IIT કાનપુરે 2017 ના ઉનાળા દરમિયાન ક્લાઉડ સીડીંગ ટ્રાયલ હાથ ધર્યા હતા, જેમાં સાતમાંથી છ પ્રયાસોમાં સફળ વરસાદ થયો હોવાનું કહેવાય છે.